ALBLASSERDAM – De rechtszaak tegen de 38-jarige John S. uit Oud-Alblas is maandagochtend 3 april 2023 van start gegaan in de rechtbank van Dordrecht. De man wordt ervan verdacht op 6 mei 2022 vier mensen te hebben neergeschoten op de zorgboerderij Tro Tardi in Alblasserdam. Twee van hen overleden. Verder wordt hij verdacht van moord op Johan Quist in Vlissingen, het bedreigen van een vrouw en wapenbezit. Voor de inhoudelijke behandeling van de zaak zijn, vanwege de omvang, drie zittingsdagen uitgetrokken: 3, 5 en 7 april. In onderstaand verhaal worden de belangrijkste updates tijdens de zitting gemeld.
09.00 uur: de rechters, de officieren van justitie, advocaten, tekenaars en (veel) journalisten hebben plaatsgenomen in de zittingszaal. Ook in andere rechtszalen zal de zitting via een videoverbinding te volgen zijn. De verwachting is dat de zaak rond 09.15 uur inhoudelijk van start kan gaan.
09.15: Enkele tientallen slachtoffers, nabestaanden, familieleden en kennissen krijgen een plek in de beschikbaargestelde zalen in de Dordtse rechtbank. De huidige verwachting is: 09.30 uur van start.
9.30: Rechter Jacco Janssen spreekt de zaal toe: “Vreemd dat een verdachte pas komt op een dag als vandaag. (verdachte was bij eerdere regiezittingen niet aanwezig, red.) Dat moment is over een paar minuten. Ook voor de rechtbank is het een bijzondere zaak.” De verdachte wordt opgehaald.
Rechter: “Heeft u ook uitgekeken naar vandaag?”
Verdachte: “Ik vind het heel moeilijk.”
De verdachte wordt emotioneel.
De rechter legt uit hoe de planning eruit ziet. Maandag komen de feiten en persoonlijke omstandigheden aan bod. Woensdagochtend het spreekrecht van de slachtoffers en vrijdag het pleidooi van justitie met daarin de strafeis tegen de verdachte.
De officier van justitie vertelt waar de verdacht van wordt verdacht. Het gaat om driemaal moord / doodslag. Tweemaal poging moord / doodslag. Eenmaal bedreiging en eenmaal wapenbezit.
De rechter meldt dat er later op de ochtend video-opnames getoond gaan worden. Verder wordt een groot deel van het 112-gesprek dat de verdachte zelf met de meldkamer voerde, ten gehore gebracht.
Rechter: Heeft u dit allemaal gedaan? Na een lange pauze, waarbij vanuit de zaal wordt opgemerkt: “Zeg het dan klootzak.” antwoordt de verdachte huilend; “Ik ken het hele verhaal. En ik weet ook dat ik erachter zit. Het zit al jarenlang in mijn hoofd. Jarenlang zie ik beelden dat ik mezelf doodmaak, dat ik andere mensen doodmaak.En door alle stress in mijn hoofd nemen die beelden alsmaar toe. Er kwam een steeds grotere drang en obsessie om spullen aan te schaffen. Ik ging bij wapenwinkels langs om wapens te kopen. Ik had de obsessie om de wapens te hebben. Dat begon in januari.”
De rechter legt de verdachte voor dat het best een bijzonder, waardevol pistool was. De verdachte zegt dat hem het merk en type niet uitmaakte. “Het ging alleen maar om de obsessie: ik moest wat hebben. ”
John kocht het wapen ergens langs de snelweg. Hij kreeg uitgelegd hoe het wapen werkte. Vervolgens liep hij enkele dagen met het pistool in zijn rugzak. “Er werd verteld hoe de kogels erin moesten. Dat werd voorgedaan.”
10.00 uur. De rechter gaat door met de behandeling van de bedreiging van een vrouw. John had ongeveer twee maanden een relatie met die vrouw op zorgboerderij Tro Tardi. “Dankzij haar kwam ik iedere dag mijn huis uit en konden we dingen doen samen.”
De rechter laat een filmpje zien waarin de verdachte te zien is in een carnavalswinkel. Daarin loopt verdachte John in een zaak met skelethandschoenen. De rechter vraagt waarom hij die handschoenen daar heeft gekocht. De verdachte weet dat niet meer. Bij de bedreiging van de ex-vriendin, stuurt de verdachte een foto van een wapen, een skelethandschoen en een notitie. Op het briefje staat de naam van bedreigde vrouw en de datum van de dag.
Op de vraag waarom de verdachte zijn ex-vriendin, jaren na de relatie, de foto met het pistool, briefje en handschoen heeft gestuurd, antwoordt de man: “Omdat ze in mijn hoofd bleef zitten. Ik wilde met haar praten. Mijn hoofd heeft hele rare denkwijzes op dat gebied.”
10.27 uur: De verdachte heeft een foto gestuurd naar zijn ex-vriendin. Op die foto lag de man die door John was neergeschoten in Vlissingen. “Ik wilde met haar praten, maar dat lukte niet. Ik heb die boodschap gegeven om het af te sluiten. Achteraf kan ik het niet goedkeuren. Achteraf is het verschrikkelijk, maar op dat moment was het wat mijn hoofd ervan maakt. ” Op het briefje op de buik van de neergeschoten schoenmaker staat ‘fuck you en de naam van de ex-vriendin. De verdachte vertelt verder: “Het is voor mij niet een kwestie van nadenken. Het is een kwestie van: het lukt niet, waardoor ik nog een stap verder ga. En nog een stap verder. En nog een stap. Dat heeft te maken met opbouwende paniek.”
10.30: Het gaat intussen over de moord op de schoenmaker in Vlissingen. De rechter vertelt dat de verdachte veel aan seks deed. “Dat was bedoeld om de stress te verminderen”. Via een de site Bullchat kwam hij ook in contact met de schoenmaker uit Vlissingen. Dit is een chatroom voor homo’s. “Ik kende hem niet.”
10.40: In de chat met de schoenmaker kwam vanuit de verdachte het initiatief om iets ‘vastgebonden’ te doen qua seksuele handelingen. In de schoenenzaak treft de verdachte het 60-jarige slachtoffer met een blinddoek op. Het slachtoffer werd geblinddoekt en vastgetapet aangetroffen. Hij was door het hoofd geschoten. Op de vraag van de rechtbank of de verdachte heeft geschoten antwoordt hij: “Alles in mijn gevoel zegt dat het niet is gebeurd, maar ik kan niet anders zeggen, dan dat ik het gedaan heb.” En later: “Ik moest een boodschap doorgeven aan mijn ex-vriendin. Ik moest dat boek afsluiten. De beelden moesten stoppen in mijn hoofd.” Volgens de verdachte heeft het slachtoffer waarschijnlijk niets van de moord gemerkt, omdat de man bij binnenkomst al geblinddoekt was.
“In mijn hoofd ben ik mensen aan het doodmaken, maar die mensen komen altijd weer terug en dan worden ze opnieuw doodgemaakt. Daarom kan ik er gevoelsmatig niet bij dat deze man (de schoenmaker uit Vlissingen, red.) meer in leven is. We zitten hier omdat ‘ie er niet meer is. De realiteit is dat de man er niet meer is, maar mijn gevoel kan daar niet bij.” De rechter legt voor dat de verdachte in een brief heeft geschreven dat hij zijn wapen wilde testen in Vlissingen. Dat was volgens de verdachte niet zozeer om het testen van het wapen, maar om te testen hoe het is om iemand dood te maken.
10.58: Verdachte: “Ik weet niet wat er met mijn hoofd gebeurt. Ik ben al jaren aan het zoeken. De beelden in mijn hoofd die worden steeds heftiger. Op het moment van het schieten denk ik helemaal niet aan andere mensen. En nu kan ik het niet meer omdraaien. Voordat ik naar Vlissingen reed, had ik het briefje met ‘fuck you *ex-vriendin*’ geschreven. Ik wilde duidelijk maken dat ik een boek sloot. Ik wilde een boodschap aan *ex-vriendin* geven. Het was niet om bang te maken. Het ging er voor mij om dat ik een boek afsloot. Dat briefje had ik ook ergens anders neer kunnen leggen. En waarom ik het uiteindelijk daar in Vlissingen heb uitgekozen, weet ik niet. Als ik het moment terug probeer te halen, dan leeft hij weer. En dan gebeurt het opnieuw en opnieuw en opnieuw.”
11.05: Als de officier van justitie vraagt welke mensen hij wat aan wilde doen, zegt de verdachte: “Mensen die mij dingen aandoen, waarmee ik niet overweg kan. Op het moment dat ik ruzie heb met een collega, krijg ik beelden in mijn hoofd dat ik die collega wat aan het aandoen ben. Dat gaat de hele dag door. Uiteindelijk kwamen de beelden van de zorgboerderij ook terug. De eigenaresse bijvoorbeeld. Het gaat niet om mensen die ik niet ken. De ex-vriendin wilde ik niet dood hebben, want daar wilde ik mee praten.”
11.08: “Op het moment dat ik in de ziektewet kwam, heb ik ontzettend veel keren met de auto een stuk gereden van meer dan een paar honderd kilometer. En als ik de auto neerzette, durfde ik niet uit te stappen, waarna ik weer naar mijn huis reed. Dit kwam door de angst.”
11.14: Na de moord in Vlissingen ging de verdachte naar zijn huis in Oud-Alblas. Daarna reed hij met zijn auto rond. Hij parkeerde zijn auto in Dordrecht en liep vele kilometers. Hij dacht naar huis te lopen, maar zijn voeten waren zo kapot, dat hij bij een hotel in Papendrecht stopte en daar voor een nacht een kamer boekte.
11.25 uur: er wordt pauze gehouden. Na de pauze wordt gestart met de schietpartij op de zorgboerderij in Alblasserdam.
De zaak wordt om 11.50 uur hervat.
12.05 uur: De zitting is hervat. Verdachte meldt dat hij vandaag moet praten en móet uitleggen. Op verzoek van het Openbaar Ministerie wordt een briefje getoond met een tekst, geschreven door de verdachte, waarop staat dat hij vanaf 2007 geen zorg krijgt en dat hij al vijf jaar met extreme moordgedachten loopt. Ook heeft hij het in het briefje over ‘stap 1’ en over het feit dat hij rust wil. Men vraagt wat hij daarmee bedoelt.
12.08: de verdachte snapt niet waarom de politie hem niet heeft gevonden. Hij zat twee dagen in het hotel in Papendrecht. “Ik heb me nooit verborgen gehouden voor de politie. Ik heb onder mijn eigen naam ingecheckt bij het hotel en heb met mijn eigen bankrekening betaald. Dan kon de politie toch zien waar ik zit?”
De rechter legt voor dat de telefoons van John uitstonden. “Ik was bang dat ik gebeld zou worden door mijn vriendin of door andere mensen uit mijn omgeving.”
Verdachte zoekt op de dag van de schietpartij bij Tro Tardi op 6 mei om 08.18 uur naar de contactgegevens van RTL Boulevard. “Dat was vanwege het feit dat ik vijf jaar geleden bijna dood was en het niemand wat kon schelen. Het bericht naar RTL was voor mij heel duidelijk bedoeld als afscheid. Dat ze er niet mee weg konden komen, dat ik mezelf zou doodschieten.” Rechter: “Maar u heeft uzelf niet doodgeschoten?” “Dat is de ik die altijd faalt.”
12.20 John: “De boosheid moest tot uiting komen dat ik mezelf zou doodschieten. Niet de mensen op de zorgboerderij. Ik heb die ochtend een heel eind gelopen. Tussendoor heb ik een mail gestuurd naar RTL. Dit was op een bankje langs het Boerenpad.” Voor de schietpartij stuurt de verdachte nog een foto van zijn wapen in het gras naar een vriendin. “Dat deed ik om met haar te communiceren. Ik had verliefdheidsgevoelens voor haar die eenzijdig waren, waardoor de stressgevoelens nog meer toenamen.”
De rechter leest een appje voor dat hij stuurde. In dit bericht naar een vriendin schreef hij onder meer: “Je hebt een kettingreactie veroorzaakt. Dat stopt nu. Volg het nieuws maar.” Volgens de verdachte was het de bedoeling dat hij zich op de zorgboerderij dood zou schieten.
12.40 uur: er wordt gesproken over de mail die de verdachte stuurde naar RTL Boulevard, voordat hij tot de moorden bij Tro Tardi overging. Daarin schrijft hij onder meer over hoe hij al jaren hulp zoekt, maar niemand hem helpt. Hij schreef onder meer dat hij huisartsen en de GGZ over zijn obsessie met vuurwapens heeft verteld. Verder wordt gesproken over de mail die hij na de schietpartij stuurde, waarin hij spreekt over ‘circa zes kills’.
12.42: de rechter gaat over tot het tonen van de videobeelden van beveiligingscamera’s. Op de beelden zijn schoten te horen en op andere beelden is te zien hoe John S. het terrein van de zorgboerderij op komt lopen en van dichtbij mensen neerschiet. Nabestaanden en familieleden beginnen te huilen.
12.47 uur. De zitting wordt voor drie kwartier onderbroken.
13.47 uur. De zitting is hervat. De rechter schetst hoe het er bij Tro Tardi uitzag en wie waar zat op die dag. Binnen hoorden de aanwezigen schoten van buiten. Er werd gedacht dat er op ganzen werd geschoten. Twee slachtoffer liepen naar buiten om te kijken. Op dat moment wordt een meisje (16) doodgeschoten.
14.00 uur: op de vraag wat de verdachte bij de zorgboerderij binnen ging doen, antwoordt de verdachte dat hij dat niet weet. Over de twee slachtoffers die het hebben overleefd, zegt hij: “Ze hebben het godzijdank overleefd. Dat zeg ik niet voor mezelf.”
De rechter laat vervolgens videobeelden zien hoe de verdachte weer vertrekt van de zorgboerderij. De verdachte mompelt: “Het is onwerkelijk. Ik kan het me niet voorstellen.”
Op de videobeelden is te zien hoe de man ogenschijnlijk rustig wegloopt. Hij bukt en doet iets bij de grond. De rechter vraagt wat hij daar doet. “Ik wou dat ik het kon vertellen, maar ik kan het niet,” zegt John.
14.11: Eén van de rechters vraagt: “Hoe kan ‘de bedoeling om jezelf dood te schieten’ omslaan in het neerschieten van andere mensen?Hoe kan zo’n plan zo drastisch veranderen? Daar kunnen we heel moeilijk bij. ” John: “Die vraag heb ik mezelf ook gesteld in het Pieter Baan. In mijn hoofd wisselen vaak de beelden van het doodschieten van mezelf naar het doodschieten van mensen die ik ken.”
14.30 uur: Er wordt voorgehouden dat John zegt al vanaf zijn twaalfde leven bezig is met zelfmoordpogingen. “misschien wel honderd pogingen”. De rechter merkt op: “Dan doet u het ook niet handig.” De rechtbank en de officieren van justitie zijn kritisch over het zelfmoordverhaal.
14.45: de rechtbank laat een gesprek horen tussen de verdachte en de 112-meldkamer, vlak na de schietpartij op de zorgboerderij. Op de opnames vertelt John dat er een ‘dooie’ in Vlissingen ligt. Dat hij al vele jaren geen zorg krijgt. Verder wil hij lange tijd niet zeggen waar hij is, omdat hij “geen zin heeft in 20 politieauto’s”. Verder meldt hij, met nog talloze kogels in zijn zak, dat de laatste kogel voor hem is. Wat hij daarmee bedoelt, weet hij niet. Verder zegt hij tegen de centralist dat hij allerlei medicatie heeft ingenomen dat de kans dat hij dit overleeft, nihil is. Daarnaast meldt hij dat hij voor 5000 euro een vuurwapen heeft gekocht, dat hij dat in Vlissingen heeft getest om te zien of het een echt wapen was. “En dat was het. En op dit moment houdt het voor mij op. Dat is de boodschap die ik kan geven. Bij de GGZ blijven ze continu hulp weigeren.”
15.00 uur: De Officier van Justitie houdt voor dat meneer in 2017, toen hij niet meer welkom was bij de zorgboerderij, ook heeft geprobeerd een vuurwapen aan te schaffen. Hij werd toen opgelicht. Een behandelaar van de man schreef op dat hij toen ook al iemand wilde vermoorden, maar dat hij geen wapen had en geen geld meer had. Vijf jaar later was er met 5000 euro genoeg geld om een Glock aan te schaffen. “Het is een dwang, het is een obsessie.”
15.02: de zitting wordt geschorst en wordt straks hervat.
15.30: de zitting is hervat. De bespreking van het Pieter Baan Centrum-rapport wordt besproken. John S. heeft 13 weken bij het Pieter Baan Centrum doorgebracht. John heeft verklaard dat hij op de basisschool is gepest, dat hij op zijn negentiende het huis uitging. Na een opleiding en na twee jaar bij een brandbeveiligingsbedrijf te hebben gewerkt, volgde een eerste intake bij een GGZ-instelling vanwege de suïcidale gedachten van de verdachte. De eerste keer dat hij suïcidale gedachten had, was rond zijn twaalfde, vertelt de Oud-Alblasser. “In gedachten stond ik bij de keukenla, waar mijn moeder bij stond, en sneed ik mijn keel door.”
15.55 uur: Verder blijkt het uit PBC-rapport dat de verdachte borderline heeft, met licht autistische trekken. De verdachte zegt te beamen dat er kans op recidive (herhaling) is en dat hij dat zeker wil voorkomen.
16.05: De Officier van Justitie wil weten hoe het kan dat hij al zo lang met de moordfantasieën rondloopt en dat hij nu tot actie over is gegaan. Wat ziet u dan voor beelden? John: “Dat als ik mijn ogen open of dicht heb, ik op een plek ben. Dan zie ik mezelf vanaf een afstand door een camera en dat kan zich uiten in dat ik mezelf of anderen aan het doodschieten ben.” De officier: “Bij Tro Tardi heeft u mensen doodgeschoten die u helemaal niet kent? Hoe kan dat?” Verdachte: “Dat is het stuk waar ik de hele tijd een antwoord op probeer te vinden.”
16.10 Bij het onderzoek in het PBC heeft de verdachte gezegd; “Ik smeek de rechter in mijn slaap om mij de doodstraf op te leggen.”
16.17 uur: de zitting is voor vandaag klaar en wordt woensdag hervat.
Reacties