Advertorial
ALBLASSERDAM – Sinds ruim drie maanden worden er in Alblasserdam Oekraïense vluchtelingen opgevangen. 106 in de Jozuakerk aan de Ampèrestraat en 78 in de Havenkerk aan de Ieplaan. Jacqueline Rijnberg is projectleider en locatiemanager van de vluchtelingenopvangen. Zij vertelt hoe het ging en gaat en wat er allemaal bij komt kijken om alles in goede banen te leiden. Ook gaat zij in op de kritischere geluiden uit het dorp over overlast en hoe het kan dat sommige Oekraïners in de Jozua-opvang er zo ‘Afrikaans’ uitzien.

Sinds 30 mei 2020 is de opvang bij Jozuakerk in gebruik. De Havenkerk is op 1 juni in gebruik genomen. De samenstelling van de vluchtelingen verschilt. “De opvang bij de Jozua noemen wij de jongerenopvang met mensen tussen de 15 en 60 jaar oud. Bij de Havenkerk zitten vooral jonge gezinnen zonder mannen,” vertelt Jacqueline, die werkzaam is bij het beveiligingsbedrijf ISMS BV uit Alblasserdam.

Eén aanspreekpunt
Het beveiligingsbedrijf levert bij de vluchtelingenopvangen niet alleen beveiligers, maar dus ook Jacqueline als locatiemanager, schoonmakers, social workers en servicemedewerkers. “Zo zit alles bij elkaar en is er ook één aanspreekpunt. Dat werkt fijner en efficiënter dan dat alles via aparte organisaties loopt.”

Mensen eruit gezet
Op beide locaties gaat alles intussen ‘fantastisch’ zegt Jacqueline. In het begin was dat nog anders. Er was overlast en sommigen wilden zich niet houden aan de huisregels. Achttien vluchtelingen misdroegen zich en zijn om die reden uit de opvang gezet. Jacqueline: “We hebben hier een zero-tolerance-beleid. Alcohol en drugs komen hier niet binnen en als mensen dronken zijn, komen ze er ook niet in. Iedereen moet zich houden aan de strakke huisregels. In de eerste weken zag je dat iedereen zich moest settelen. Na vier weken zagen we dat er irritaties ontstonden. Net als overal had je hier ook goeieriken en slechteriken ertussen zitten. Er werd bij de controle bij de ingang een mes gevonden. Dat is echt niet de bedoeling. Een aantal mensen is er daarom uitgezet. Zij zorgden voor een disbalans in de opvang. Eén man is zelf vertrokken. Die zei ‘ik heb mijn eer en ga niet schoonmaken’.”

Goede vibe
Vanuit de omgeving van de Jozuakerk waren ook wat overlastklachten. Daar is direct op ingesprongen. “Er werd tegen een schutting geplast en er waren meldingen over alcoholgebruik op het grasveld bij de Polderstraat. Iedere week bespreken we daarom weer de regels en we zeggen dan ook: let op, je bent te gast. Maak geen overlast en ruim je spullen op. Aan de andere kant zijn er ook meldingen die uiteindelijk heel onschuldig zijn. Er was een melding dat een Nigeriaan foto’s stond te maken van dingen in de wijk. Dat werd niet vertrouwd. En hier op de opvang kwam iemand juist een foto laten zien van bloemen in de wijk die hij op de foto had gezet. Hij wilde graag weten hoe die bloemen heten. Zo zie je dat iets soms heel anders is dan het lijkt. Gelukkig is de ‘vibe’ in de opvang nu gewoon goed. Het draait eigenlijk als een georganiseerd bedrijf.”

Echt alleen Oekraïners?
Een vraag die vanuit Alblasserdammers regelmatig is gesteld, is hoe het kan dat sommige Oekraïners er niet zo Oekraïens uitzien. “Is het intussen geen normale vluchtelingenopvang voor iedereen geworden?” zo luidde de vraag van een omwonende. Dat blijkt niet zo te zijn. Alle bewoners van de opvanglocaties vallen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming Oekraïne. “Dat betekent dat deze mensen ten tijde van de start van de oorlog een Oekraïense verblijfsvergunning hadden. Naast de oorspronkelijke Oekraïners kunnen dat ook mensen zijn die in Oekraïne verbleven voor werk of studie. We hebben hier in de Jozuakerk dus ook Nigerianen, Azerbeidzjanen, Algerijnen en Egyptenaren. We noemen ze hier de derdelanders. Voor ons is dat fijn, want zij spreken vaak beter Engels dan Oekraïners die in Oekraïne zijn geboren. De derdelanders kunnen dingen vanuit het Oekraïens voor ons vertalen naar het Engels,” legt de projectleidster uit.

80 derdelanders
Burgemeester Jaap Paans vertelde dinsdagavond 13 september 2022, tijdens de raadscommissievergadering, dat er ongeveer 80 ‘derdelanders’ in Alblasserdam worden opgevangen. Deze groep zit in het pand van de Jozuagemeente. Bij de Havenkerk zitten vooral Oekraïense vrouwen, kinderen en een aantal mannen. Verder vertelde Paans dat op basis van rijksbeleid, sinds 19 juli alle nieuwe ‘derdelanders’ gezien worden als asielzoekers en zich dus moeten melden in Ter Apel. Paans: “Inmiddels heeft het voortschrijdend inzicht van het kabinet geleerd dat er toch iets te ruimhartig is gekeken naar die derdelandersaanpak. Zeker in de grote steden was er gerede twijfel of een deel van de derdelanders wel echt uit Oekraïne komt.”

De meesten werken
De meeste vluchtelingen die kunnen werken, hebben intussen een baan in de buurt. Sommigen werken bij een bouwbedrijf, sommigen zijn bij bouwmarkt Hornbach aan de slag en weer anderen willen binnenkort bij een Papendrechtse horecagelegenheid aan het werk.

Geen luxe
In de opvang is er een vast programma en wordt er op vaste tijden gegeten en gedronken. “Wat het eten betreft is het hier zeker geen pure luxe en iedereen die zelf al werkt, moet ook zelf voor het eten betalen. In de avond halen we het eten bij een lokale ondernemer in het dorp. Ik probeer met het eten wel altijd het maximale eruit te halen en let goed op het geld.”

Activiteiten
Verder zijn er elke week lessen Nederlands en Engels en worden er voetbalwedstrijden georganiseerd, dankzij VV De Alblas, die een veld beschikbaar heeft gesteld. Vanuit de kerk wordt er regelmatig een internationale kerkdienst georganiseerd met als afsluiting een diner. Deze diensten worden goed bezocht.

Leed en verdriet
Met de meeste mensen gaat het nu goed. Al ziet Jacqueline ook het leed en verdriet. “Er zijn hier mannen met oorlogstrauma’s en verwondingen. Er wordt niet veel over gepraat en ze zijn hard voor zichzelf. Dat is schrijnend.”

Kinderen naar school
De kinderen van de vluchtelingen hebben leerplicht en gaan overdag naar school. De jongere kinderen kunnen terecht bij basisschool ’t Nokkenwiel in Alblasserdam en de oudere kinderen gaan op de fiets naar het Daltoncollege in Dordrecht.

Dekbedden nodig
Met de winter in aantocht kunnen de vluchtelingenopvangen in Alblasserdam nog wel extra spullen gebruiken. Jacqueline legt uit: “Kleding hebben we genoeg en we hebben ook besloten om door te verwijzen naar de kledingbank. Anders gaat alles hier ophopen. Wat nog wel fijn zou zijn, zijn schone dekbedden, hoezen en kussenslopen. Het liefst lekkere warme voor de winter.”

Koffiemoment Havenkerk
Verder wordt er binnenkort in de buurt van de Havenkerk een koffiemoment georganiseerd, waarbij buurtbewoners en vluchtelingen elkaar kunnen ontmoeten. Met name in de zomervakantie ervoeren sommige buurtbewoners geluidsoverlast bij de tijdelijke aanbouw bij de kerk. Daarin staan de douches, wasmachines, en de keuken en renden kinderen. Verder werd er geklaagd over de stroomgenerator die teveel herrie zou maken. Deze werd vervangen voor een stillere generator en is inmiddels ingewisseld voor een grote accu.

Hekken
Onlangs zijn er langs de Havenkerk hekken geplaatst. Enerzijds om inkijk te voorkomen, privacy te bevorderen en anderzijds ook als extra inbraakbeveiliging en om te voldoen aan de regels van de GGD. De keuze was òf alle ramen voorzien van dubbel glas of hekken plaatsen.

Harmonie
De gemeente Alblasserdam is zeer tevreden over hoe het nu gaat. Een woordvoerder van de gemeente vertelt: “Het gaat goed. Maar waar mensen samen wonen en leven kunnen er problemen ontstaan, die we zo goed en snel mogelijk oplossen. Zeker als het om vluchtelingen gaat die vanwege een oorlog op stel en sprong hun land moeten ontvluchten, met achterlating van hun huis, familie en vrienden. En vervolgens in een land komen dat voor hen onbekend is. Wij proberen deze vluchtelingen, die veel hebben meegemaakt, samen met vrijwilligers vanuit de samenleving tijdelijk een veilige plek te bieden. Er zijn diverse activiteiten, mensen zijn aan het werk en hun kinderen kunnen onderwijs volgen. Al met al is er veel geregeld en lopen zaken naar behoren binnen de beide opvangen.  Binnen de opvang is er in de loop der tijd een harmonie ontstaan en door het locatiemanagement worden de mensen goed geholpen en daar waar nodig aangesproken op hun gedrag. Rond de opvang wordt er overlast ervaren. Ook hier doet de gemeente haar best deze overlast zo snel mogelijk weg te nemen. Dit kan langer duren dan gewenst wordt, maar elke melding wordt serieus opgepakt.”

Waardering
Verder is de gemeente ook de kerken dankbaar voor alle hulp. De gemeentewoordvoerder zegt: “Om de betrokkenheid vanuit de gemeenschap te benadrukken heeft de Jozuagemeenschap in Alblasserdam haar kerkgebouw indertijd zelf aangeboden als plek voor de oorlogsvluchtelingen. Hetzelfde geldt voor PKN-gemeente De Brug die spontaan de Havenkerk heeft aangeboden. Beide in combinatie met een vrijwilligersnetwerk uit eigen kring ter ondersteuning en begeleiding van vluchtelingen en voorbereiding van de opvanglocatie. De gemeente en de vluchtelingen waarderen dat spontane aanbod zeer en voelen zich er welkom.”

Nood in deze wereld
Vanuit de kerken wordt toegelicht waarom de Havenkerk en de Jozuakerk beschikbaar zijn gesteld als opvanglocatie. Pieter Boer, voorzitter van de oudstenraad en preker bij de Jozuagemeente vertelt: “We willen inspelen op de nood in deze wereld. De bijbel leert dat we iemand in nood moeten helpen. Dan kijken we niet naar politieke meningen, maar alleen naar hulp aan mensen die in nood zijn. Wij beschikten over een groot gebouw en hebben verdiepingen 2, 3 en 4 beschikbaar gesteld voor vluchtelingenopvang. Verder betrekken we de vluchtelingen bij de diensten en hebben veel mensen werk gevonden via mensen uit onze gemeente.”

De Haven
Dirk Louter is van de Havenkerk. Hij vertelt over het beschikbaar stellen van de kerk: “We zagen allemaal wat er in Oekraïne gebeurde en dat er een vluchtelingenstroom op gang kwam. Als wijkgemeente De Brug hebben we twee kerkgebouwen: De Haven en de Ontmoetingskerk. Voor nu kunnen we onze activiteiten in één kerkgebouw uitvoeren en de Havenkerk beschikbaar stellen voor de opvang. Dat is in overleg gegaan met de kerkelijke gemeente. Er is besproken dat het voor maximaal een jaar is. Daarna wordt er gekeken welke behoeftes er op dat moment zijn. In het begin hebben we er nog aan gedacht om als kerkelijke gemeente de opvang te doen, maar daar zijn we wel op teruggekomen. Daar hadden we de middelen en professionaliteit niet voor en dus is alles via de gemeente geregeld. Wel zijn er vrijwilligers die helpen bij de inrichting en ook nu af en toe te hulp schieten als dat nodig is.”

Hoe lang
Hoe lang de vluchtelingenopvangen blijven, is nog onbekend. In eerste instantie was er bij de Jozuakerk een contract voor een half jaar, maar het lijkt erop dat dit verlengd gaat worden. Bij de Havenkerk is een maximale termijn van één jaar afgesproken.

Verhaal
Dit verhaal is gemaakt in opdracht van de gemeente Alblasserdam en is het zevende Oekraïneverhaal van de serie.

De foto’s hieronder zijn gemaakt in de Havenkerk.

De foto’s hieronder zijn van de vluchtelingenopvang bij de Jozuagemeente.

Deel dit bericht via...