Alblasserdamsnieuws.nl

ALBLASSERDAM – In het gemeentehuis van Alblasserdam zijn dinsdagavond 11 december 2018 de plannen besproken voor de restauratie van het gemeentehuis. Hoewel de zes politieke partijen over een week definitief een keuze maken voor één van de drie scenario’s, lijkt het erop dat een meerderheid ermee in gaat stemmen dat er 1,1 miljoen euro extra aan de restauratie wordt uitgegeven, bovenop de 7,9 miljoen euro die al was gereserveerd. Of het door Alblasserdammer Jan Wijninga aangevraagde referendum er komt, bleef nog onduidelijk, maar de kansen lijken klein. Alleen de D66 gaf aan voorstander te zijn van een volksraadpleging. De SGP liet weten dat, met welk voorstel tot een referendum men volgende week ook komt, de partij altijd tegen zal stemmen. Ook de PvdA liet merken geen voorstander te zijn van een referendum over dit onderwerp.

Het plan
Met de voorgenomen renovatie wil de gemeente van het gemeentehuis een ‘Huis van de Samenleving’ maken waarin niet alleen plaats is voor de gemeente, maar ook voor de Bibliotheek AanZet, leerwerkbedrijf SMILE en de politie. Omdat de plannen duurder uitpakken dan aanvankelijk ingeschat heeft de raad het college gevraagd om naast het oorspronkelijke scenario twee alternatieve scenario’s uit te werken. Deze scenario’s zijn: 1. Een nieuwe aanbesteding starten, 2. Een nieuw plan maken, 3. Doorgaan met het huidige plan. Het college heeft de raad voorgesteld om voor scenario 3 te kiezen. Dit betekent dat de raad wordt gevraagd een extra krediet van € 1,1 miljoen beschikbaar te stellen.

Twee insprekers
De 4,5 uur durende commissievergadering ging van start met de visie van twee betrokken burgers die het niet eens zijn met de huidige plannen van het college. Gert de Groot (76) uit Alblasserdam sprak als eerste, op persoonlijke titel, in. Volgens De Groot, die vroeger onder meer fractievoorzitter, wethouder en burgemeester is geweest, begaat het gemeentebestuur van Alblasserdam een grote fout als het huidige plan wordt doorgezet.

Onbegrijpelijk
De Groot vertelde in zijn betoog: “Ik betreur in hoge mate dat er op de informatieavond van 15 november niemand van het college ook maar een woord heeft gezegd over dit raadsvoorstel. Wel staat de gemeentepagina in De Klaroen vol en lijkt het wel de apologie van Willem van Oranje; een verweerschrift als je in de verdediging bent gedrongen. Bij velen is de indruk gewekt dat men bij de informatieavond bewust elke mogelijkheid om rechtstreeks vragen te stellen aan het college heeft willen blokkeren. Anders is het niet verklaarbaar dat een vraag om een plenaire discussie zonder enige toelichting wordt afgekapt. De spanning waaronder dit raadsvoorstel gebukt gaat, komt door de psychologisch volkomen onbegrijpelijke aanpak van de communicatie.”

Drie vragen
De Groot vervolgde: “Ik wil me, net als bij een goede Calvinistische preek concentreren op drie punten. In dit geval drie vragen: 1. Wat is precies het maatschappelijk rendement van de voorgenomen plannen? 2. Is de sprake van een enigszins redelijke verhouding tussen dat maatschappelijk rendement en de hoogte van de voorgenomen investering? 3. In hoeverre is het te investeren bedrag nog verantwoord  in het licht van de relatief hoge schuldpositie van de gemeente?”

Landvast beconcurreren?
Verder stelde de Damdorper dat het gemeentehuis te groot is voor een gemeentehuis anno 2018. “Zoek wat anders. Waarom zouden wij een horecavoorziening moeten plannen in het gemeentehuis, als er direct grenzend aan het Raadhuisplein drie van die gelegenheden zijn? En waarom moeten we een tweede ‘Huis van de Samenleving’ hebben als er al een staat? Nota Bene klem tegen het Raadhuisplein aan in het centrum van de gemeente: ons eigen Landvast, dat uitstekend functioneert als ontmoetingsplaats, maar waar desalniettemin jaarlijks nog een groot bedrag aan subsidie moet worden verstrekt. Gaan we onze eigen Landvast beconcurreren met nog een vierde horecavoorziening op een kluitje?”

Geen draagvlak verhuizing bibliotheek
Over voorgenomen verhuizing van de bibliotheek vertelde De Groot: “Als er één ding inmiddels wel duidelijk is geworden, dan is het wel dat er voor de verhuizing van de bibliotheek naar het gemeentehuis totaal geen draagvlak is bij de bevolking. Buiten het gemeentebestuur en de bibliotheek om heb ik nog niemand gesproken die het een goed plan vindt. Veel logischer zou het zijn om de Stichting Welzijn Alblasserdam (SWA) naar het gemeentehuis gaat. Die stichting hoort daar thuis en niet in het pand naast Dok11, zoals nu is voorgenomen.”

Opgelucht ademhalen
Aan het einde van het betoog beantwoordde concludeerde De Groot dat het maatschappelijk rendement bestaat uit voordelen voor de politie en de ambtelijke medewerkers en dat de verhouding tussen de kosten en de baten volledig zoek is. “De bevolking zal opgelucht ademhalen als men de plannen nog eens goed tegen het licht zou houden.”

Handtekeningen voor referendum
Jan Wijninga, de tweede inspreker van de avond, vertelde een petitie te zijn gestart om een referendum te laten houden over de restauratie van het gemeentehuis. Wijninga overhandigde 654 handtekeningen aan burgemeester Jaap Paans en las één van de reacties die hij in de afgelopen week kreeg voor: “Het gaat erom of de gemeente ten dienste staat van de burgers of van haar eigen idealen. Het vertrouwen van de Alblasserdammers is door een onbegrijpelijke keuze geschaad.”

SGP
Na de insprekers vertelden de vertegenwoordigers van de zes politieke partijen weten hoe zij over het raadsvoorstel denken. De SGP bij monde van Jaco Brand zei: De aanbesteding heeft niet gebracht, waar we vooraf goedkeuring voor hebben gegeven. Uiteindelijk heeft maar één partij ingeschreven met een inschrijving fors boven het plafondbudget. We weten dat door sterk aantrekkende vastgoedmarkt en de grote druk op productie in de Nederlandse bouwsector, de prijzen sterk zijn opgelopen. Voor ons is het nog niet duidelijk is of de overschrijding alleen toe te kennen is aan die stijgende bouwkosten en dat de aannemer hoogstwaarschijnlijk wist de enige inschrijver te zijn.” Verder zei Brand dat er uiterst zorgvuldig omgegaan moet worden met de bereikbaarheid van de bibliotheek in het gemeentehuis en dat er goed nagedacht moet worden over hoe de hobbel tussen het lager gelegen dorp en het hoger gelegen gemeentehuis ‘geëgaliseerd’ kan worden. Of de partij kiest voor een nieuwe aanbesteding, een nieuw plan of doorgaan met het huidige plan, blijkt volgende week. Wel concludeerde Brand dat een nieuwe aanbesteding waarschijnlijk ‘alleen maar ongunstiger’ is en dat de optie om de onderhandelingen stop te zetten en bijvoorbeeld elders iets te gaan huren ook duurder is. Over nieuwbouw zei de SGP’er dat dit niet ondenkbaar is, maar dat de gemeente dan nog steeds duurder uit is en dat er dan minimaal twee jaar vertraging is. Tot slot vroeg Brand zich af of er niet te veel wordt ingeboekt op de kwaliteit als men doorgaat met het huidige plan. Er wordt namelijk minder uitgevoerd voor een hogere prijs dan waar men in 2017 vanuit ging.

PvdA
Haci Erdogan van de PvdA vertelde nog steeds achter het raadsbesluit van 2017 te staan. Verder vertelde hij: “Er moet goed gewikt en gewogen worden om in het belang van het dorp en de bewoners een besluit te nemen. De uitkomst van de Europese aanbesteding was een teleurstelling. Niemand had verwacht dat er maar één iemand in zou schrijven en ook nog eens voor een veel hoger bedrag dan was vastgesteld. We zijn nu in een situatie waar we liever niet in hadden gezeten. Ondertussen weten we heel goed wat dit betekent. Het college hield ons als raad intussen op de hoogte van de vorderingen en er is onderhandeld met de aannemer. Er is veel werk verricht achter de schermen. De burgers hebben het recht om ook te worden geïnformeerd. Dat is gebeurd met een aantal persberichten. Op zich wilden alle fracties meer transparantie, maar dit was niet mogelijk in verband met de wettelijke kaders en de afspraken met de aannemer.”

Verkiezingsprogramma
Ramon Pardo van de D66 interrumpeerde Erdogan vervolgens en zei: “U zegt de burger heeft het recht om te worden geïnformeerd. In de verkiezingscampagne heeft de PvdA zich sterk gemaakt voor burgerinitiatieven en burgerraadplegingen bij omstreden en belangrijke zaken. Dat is iets meer dan burgers informeren. Bent u van dat voornemen afgestapt en zegt u dat de burger alleen het recht heeft om te worden geïnformeerd?” Erdogan antwoordde dat het voeren van gesprekken in het dorp ook een vorm zijn van burgers raadplegen en dat daar niet per se een referendum voor nodig is. Pardo merkte vervolgens op: “Sorry dat ik het zeg, maar dit tekent dan dus waarde van uw eigen verkiezingsprogramma.”

VVD
Herman Verweij van de VVD vertelde: “Het besluit is in feite al in 2017 genomen. Wat is er nu anders dan toen? We hebben een partner gevonden in de vorm van de bibliotheek en het is duurder geworden. De bouwkosten zijn gestegen en dat is een last gebleken voor Alblasserdam. Nu de renovatie duurder lijkt te worden, is de vraag of we voldoende waar voor ons geld krijgen of dat we een nieuwe start moeten maken. Tegelijkertijd brengt starten met nieuwe planvorming forse vertragingen, onzekerheden en financiële risico’s met zich mee. Wat ons betreft willen we daarom serieus kijken om mee te gaan in de optie van het college om extra krediet beschikbaar te stellen. De investering is groot, maar het is een investering voor decennia en daardoor blijven de exploitatielasten binnen de perken.”

Eerst huis, dan tuin
Verder stelde de VVD voor om het de ongeveer 2,4 miljoen euro die vorig jaar beschikbaar werd gesteld voor het opknappen van het Raadhuisplein en de Havenstraat bij het totale krediet voor het gemeentehuis te voegen. Verweij: “Je kijkt eerst naar je huis en dan naar je tuin. Ons voorstel is om in elk geval te wachten met de herinrichting van het Raadhuisplein, totdat de renovatie van het gemeentehuis is gerealiseerd en financieel is afgewikkeld. Daarmee creëren we zekerheid over het beschikbare budget, zitten we aan het stuur om bij tegenvallers alsnog het één en ander binnen het totaal krediet te realiseren en daarnaast blijft het Raadhuisplein wel in stand als evenemententerrein en parkeergelegenheid.” VVD’er Verweij verzocht verder om het pand van de bibliotheek dat met de verhuizing naar het gemeentehuis vrijkomt, te verkopen voor een zo hoog mogelijk bedrag.

Referendum?
Als vierde partij kwam Ramon Pardo van de D66 aan het woord. Zijn partij stemde vorig jaar als enige tegen de plannen om het gemeentehuis te restaureren. Pardo ging eerst in op het verzoek tot referendum. “Verschillende partijen hebben zich bij de verkiezingen positief uitgelaten over burgerinitiatieven en burgerraadplegingen bij omstreden en belangrijke zaken. Gaan we als raad nu de daad bij het woord voegen of niet? Is die wil er? Concreet zou dat betekenen dat de besluitvorming wordt uitgesteld en dat er een informeel referendum of enquête wordt georganiseerd. Als D66-fractie, ongeacht wat onze partij landelijk doet, zijn wij daar voor en we zullen hier volgende week een motie over indienen.”

Verder ging Pardo in op de kosten en de baten. Vorig jaar vond de D66 al dat de investering te hoog is voor wat men er voor terug zou krijgen. Met 1,1 miljoen meerkosten en een pand dat minder zuinig en duurzaam wordt, geldt dat argument nu dus nog steeds, wat de D66 betreft. Verder zei Pardo te vrezen dat het niet bij deze prijsverhoging zal blijven.

Oneerlijke vergelijk
Tot slot stelde Pardo dat het college een oneerlijke vergelijking maakt in haar voorstel. Het college stelt in het voorstel dat nieuwbouw duurder is, maar gaat daarbij uit van eenzelfde aantal vierkante meters. Pardo: “Er is naar een gewenst resultaat toegerekend. Er wordt uitgegaan van 132 betaalde parkeerplekken en eenzelfde aantal vierkante meters. Dat maakt dit een ongeldige vergelijking. Juist bij een nieuw plan kan de financiële uitkomst gestuurd worden. Door ons is berekend dat het 2,2 miljoen euro goedkoper kan als we iets neerzetten dat alleen voor de gemeente is en niet voor de partners. Verder zien we het pand van de bibliotheek als donorlocatie en daar zouden we niet meer mee werken.”

CDA
Arco Strop van het CDA zei: “ Het is de eerste keer sinds juni 2017 dat we in commissieverband openbaar kunnen spreken over dit dossier. We zijn blij mee dat dat weer kan, want het is belangrijk om dat zoveel mogelijk openbaar en transparant te kunnen doen. Met dit raadsvoorstel worden we geconfronteerd met een budget dan 1,1 miljoen hoger is dan we vorig jaar hebben afgegeven. Dit voldoet niet aan de verwachtingen die we toen hadden. In 2017 hebben we een motie ingediend die bijna door de hele raad werd ondersteund en die weegt voor ons heel zwaar. Die motie bestond uit twee delen. Het eerste deel ging over het krediet en het maximale budget en het tweede deel ging over de invulling van het pand. Alvorens we tot een finaal oordeel kunnen komen, hebben we vanavond een debat en we hebben nog een aantal vragen.”

Strop vertelde dat er verhalen gaan dat er nog geen breed draagvlak is voor het plan.  Hij vroeg zich af: “Dat is wel van belang op het moment dat we dit type beslissingen nemen. Hoe blijven we aandacht besteden aan het uitleggen van de scenario’s en het voorstel waar we voor gaan kiezen?” Verder vroeg de CDA’er zich af hoe hij de risico’s moet zien bij de post ‘onvoorzien’, daarnaast wilde Strop weten hoe er wordt omgegaan met omliggende horeca als leerwerkbedrijf SMILE aan de slag gaat in het gemeentehuis of is de gemeente straks een kopje koffie voor de helft aan gaat bieden ten opzichte van omliggende horecagelegenheden.”

Zwaard van Deetman
Tot slot was het woord aan Teus Stam van ChristenUnie. Hij vertelde dat het voor de zelfstandigheid  van Alblasserdam van belang is dat het dorp in ieder geval een eigen gemeentehuis houdt. “Het dreigende zwaard van Deetman (Wim Deetman leidt de commissie van zeven burgemeesters en zeven wethouders, die onderhandelt over nieuwe verhoudingen binnen de Drechtsteden-gemeenten, red.) hangt boven ons. Je kunt het als gemeente niet verkopen dat je zelf geen eigen gemeentehuis zou hebben. Dus je moet daar wel de consequenties uit trekken en dan moet je de burger ook voorrekenen wat dat kost. Nu blijkt dat we dat wel degelijk kunnen, want ondanks de extra investering van 1,1miljoen, hoeven de lasten van de burger niet te stijgen. Dat is voor ons een zeer belangrijk punt om tot een eindoordeel te komen.”

Geweten sussen
Stam vervolgde:  “Dan hebben we in 2017 nog uitgesproken dat die 7,9 miljoen het plafond was voor de restauratie van het gemeentehuis. En nu zijn we anderhalf jaar verder en nu blijkt dat we het daar niet mee kunnen doen. We hebben meer geld nodig. Er is nog niks gebouwd, maar het blijkt toch meer te kosten door niet voorziene omstandigheden op de markt. We krijgen nu dus een minder luxe uitvoering voor meer geld. Dat is heel vervelend. Dat wil eigenlijk niemand, maar het is wel inherent aan de ontwikkelingen die in de bouwwereld aan de gang zijn. Die uitspraak die we gedaan hebben ‘7,9 miljoen euro en geen cent meer’, zou je nog enigszins gestand kunnen doen door te zeggen dat we het opknappen van het Raadhuisplein maar even in de ‘parkeerstand’ zetten.” Stam zei te beseffen dat die uitspraak op het randje is, maar dat het misschien ook wel een manier is om ‘het geweten een beetje te sussen’.

Heel vervelend
Tot slot zei Stam van de ChristenUnie dat voorlopig scenario 3, en dus doorgaan met het huidige plan, de beste optie lijkt. “De extra kosten zijn heel vervelend. Eigenlijk kunnen we er naar ons gevoel niet op terugkomen. Te meer omdat de extra kosten verklaarbaar zijn, maar we staan uiteraard open voor alternatieven. De finale beslissing laten we voor volgende week. Die houden we nu even onder de pet.”

Hoofd koel houden
Na de commissieleden voerden burgemeester en wethouders het woord. Wethouder Verheij zei zeker niet blind te zijn voor alle commentaren en kritieken. “Dat horen en zien we ook. We voelen er in mee. Tegelijkertijd hebben we wel gewoon te besturen. De ratio het hoofd koel te houden is al vaker gebruikt vandaag… En we moeten nu afwegen wat economisch de beste beslissing is.” Verheij vindt dat er niet te ver wordt versoberd met de nieuwe plannen. Verder zei de wethouder dat er nog geen nieuwe invulling is voor het pand van de bibliotheek aan de Ieplaan.”

SWA in Dok12
Wethouder Dorien Zandvliet benadrukte dat de Stichting Welzijn Alblasserdam juist goed past in het te bouwen pand naast Dok11, maar dat er ook in het gemeentehuis zeker plek is voor de SWA. “In Dok12 willen we welzijn en zorg met elkaar verbinden. Daar zien we de meerwaarde van in. Daarom hebben we de SWA daar gepositioneerd. Wat niet wegneemt dat dat geen plek is van uitgebreide ontmoeting. Daar is Dok12 niet voor bedoeld. Dus we hebben aan de SWA gevraagd: “Als je iets gaat organiseren, doe dat op de plekken waar het gebeurt.” En dan is deze plek daar ook een mogelijkheid voor. Dus ja de SWA heeft zeker een plek in het Huis van de Samenleving.”

Hobbel
Wethouder Arjan Kraijo beloofde te gaan kijken hoe de bereikbaarheid van het gemeentehuis verbeterd kan worden. De wethouder heeft hier 360.000 euro voor. Er zal niet alleen gekeken worden naar fysieke maatregelen in de openbare ruimte, maar ook bijvoorbeeld naar de inzet van elektrische karretjes om minder validen naar het gemeentehuis te rijden. Het gemeentehuis ligt namelijk een stuk hoger dan een groot deel van het dorp. Ouderen hebben er bij de gemeente op aangedrongen om de ‘hobbel’ minder groot te maken.

Referendum
Als laatste collegelid ging burgemeester Jaap Paans in op het referendum dat door Jan Wijninga en de mensen die zijn petitie hebben ondertekend is aangevraagd. Paans vertelde dat er een referendum gehouden kan worden, maar dat de gemeenteraad daar wel vooraf afspraken over moet maken. Een bindend referendum kan niet en is zelfs wettelijk verboden. De burgemeester adviseerde Wijninga om te investeren in een samenwerking met de politieke partijen om een zo breed mogelijk draagvlak te krijgen voor het referendum.

Kritiek op D66
Tot slot uitten diverse partijen kritiek op de D66 omdat de partij kritiek had op het proces dat achter de schermen is gevoerd. De D66 pleitte er enige tijd geleden openbaar voor om transparanter te communiceren over wat er aan de hand was en dat het plan duurder uit zou gaan pakken. “Door te schermen dat je staat voor meer openheid, impliceer je dat andere partijen geen openheid willen betrachten. Als er één ding schadelijk is, is het wel elkaar betichten van achterkamertjespolitiek. Dat doet geen recht aan de zorgvuldigheid waarmee dit proces is doorlopen,” vond Herman Verweij van de VVD. De SGP, het CDA, de PvdA en de ChristenUnie waren het daarmee eens. Pardo benadrukte dat het absoluut niet ging om een goedkope mediatruc, maar dat zijn partij veel moeite heeft gehad met de mate van openbaarheid. “Daar hebben we maanden mee geworsteld.” Wethouder Verheij stelde dat als de openbaarheid eerder was gezocht, het onderhandelingsproces zeker geschaad zou zijn.”

Definitief besluit
Volgende week, dinsdag 18 december 2018 neemt de gemeenteraad een definitief besluit over het raadsvoorstel.

Gert de Groot spreekt in.

Jan Wijninga overhandigt de handtekeningen voor een referendum aan burgemeester Jaap Paans.